Wat een uitslag!

Mas heeft kopzorgen

De allergrootste verliezers van de Calalaanse verkiezingen van gisteren zijn de opiniepeilers, die er volstrekt naast zaten met hun voorspellingen.

Verder zijn er vier conclusies te trekken uit de resultaten:

1. Het plannetje van Mas is falikant mislukt

CiU, de partij van Mas had vóór de verkiezingen 62 zetels. Hij schreef de verkiezingen uit in de hoop de absolute meerderheid te verkrijgen (68 zetels). Uiteindelijk heeft Mas maar liefst 12 zetels verloren. Zijn droom om als een hedendaagse Mozes het Catalaanse volk naar de Beloofde Staat in Europa te leiden, is in diggelen gevallen.

2. De verhouding tussen voor- en tegenstanders van zelfbeschikking is getalsmatig min of meer gelijk gebleven, maar inhoudelijk gepolariseerd 

Vóór de verkiezingen waren er 86 leden van het parlement voor zelfbeschikking. Nu zijn het er 87. De tegenstanders van zelfbeschikking hebben er 7 zetels bij gekregen. 64,44% van het nieuwe Catalaanse parlement is voor zelfbeschikking, 20,74% is tegen, en 14,81% is voor een referendum over zelfbeschikking, maar alleen als Madrid daarin toestemt (wat niet erg waarschijnlijk is).

ERC, een links-republikeinse partij en een radicale voorstander van onafhankelijkheid, is meer dan verdubbeld (van 10 naar 21 zetels). Ciutadans, een centrumlinkse partij die radicaal tegen onafhankelijkheid is, is verdriedubbeld van 3 naar 9 zetels. In de twee kampen, van de voorstanders en van de tegenstanders van onafhankelijkheid, hebben de radicale partijen duidelijk gewonnen.

3. Het Catalaanse parlement heeft een ruk naar links gemaakt

Afgezien van de centrumlinkse PSC (gelieerd aan de PSOE van ex-premier Zapatero), hebben alle linkse partijen gewonnen. ERC (links en voor onafhankelijkheid) stijgt van 10 naar 21, en ICV EUiA (groen-links en voor zelfbeschikking) stijgt van 10 naar 13. De CUP, een radicale ‘anti-systeempartij’, waarbij vergeleken de Nederlandse SP een gematigd clubje is, komt voor het eerst in het parlement met 3 zetels.

4. We krijgen Nederlandse toestanden in Catalonië

Mas heeft weliswaar flink verloren, maar zijn partij CiU is nog steeds veruit de grootste, met 50 zetels. Daarna komen er drie partijen die ongeveer even groot zijn: ERC 21, PSC 20 en PPC 19. Voor een meerderheid zijn 68 van de 135 zetels nodig. Mas kan dus in theorie kiezen uit drie partijen om een kabinet te formeren dat kan rekenen op een meerderheid. Er zijn twee grote thema’s: het recht op zelfbeschikking en de bestrijding van de crisis. CiU en de PP zijn het grosso modo eens over de crisisbestrijding, maar staan lijnrecht tegenover elkaar ten aanzien van zelfbeschikking. CiU en de PSC verschillen aanzienlijk in de crisisbestrijding en ook in hun standpunten ten aanzien van het zelfbeschikkingsrecht. CiU en ERC zijn het behoorlijk met elkaar eens over het zelfbeschikkingsrecht maar ERC is heel kritisch over de bezuinigingen die Mas in de afgelopen twee jaar met steun van de PP heeft doorgevoerd.

Ik voorspel dat Mas een minderheidskabinet zal formeren met gedoogsteun van ERC, de grootste ‘oppositiepartij’. Voor ERC is dit de voordeligste optie, want ze kunnen zo Mas dwingen voort te gaan op het pad naar zelfbeschikking, ze kunnen ‘leuke dingen voor linkse mensen’ afdwingen, terwijl ze niet opdraaien voor bezuinigingen waartoe Mas door Madrid en Brussel gedwongen wordt. Tegelijkertijd staat het ‘naar het buitenland toe’ goed als zowel de president als de leider van de oppositie een blok vormen inzake het zelfbeschikkingsrecht.